„Obrona Sokratesa wg Platona w przekładzie W. Witwickiego”, ok. 300 prezentacji w całej Polsce
..” Obrona Sokratesa ” była tematem licznych studiów i wypracowań retorycznych a szereg okoliczności zdaje się przemawiać za tym, że to nie wolny pomysł, ale zbliżona do rzeczywistości pamięciowa reprodukcja obrony wypowiedzianej naprawdę -reprodukcja pisana ręką artysty… Nosi wszelkie znamiona tragedii. Platon ich nie wymyślał, tylko je spostrzegł , odczuł i odtworzył…( cyt. Witwicki ).
O Sokratesie ( Władysław Witwicki – fragmenty wstępu do wydania książkowego ) .
Sokrates nie umiał ” żyć z ludźmi ” , szczególnie z ludźmi głupimi ; zrażał ich sobie na każdym kroku, a że mądrych było jak zawsze niewielu, , musiał się tedy grunt pod nogami filozofa usuwać coraz bardziej. Sokrates zwracał umysły do kwestii psychologicznych, etycznych i społecznych , na tym polega jego rola w dziejach filozofii .Rozmowy z fachowcami, obliczone były przeważnie na to, żeby z interlokutora , wydobyć uznanie własnej niewiedzy. Postępowanie nieznośne i niebezpieczne , jeśli ma się do czynienia z tępym, starym i szanowanym obywatelem, który ma wpływy. To była jednak nieprzezwyciężona pasja Sokratesa. On sam , umysł jasny, prosty i krytyczny z łatwością zdawał sobie sprawę z ogromnych trudności , jakie się nastręczają każdemu , kto szuka trafnego uogólnienia w jakiejkolwiek dziedzinie faktów , usiłuje je ściśle w słowa ująć i pogodzić między sobą…
O Platonie Uczeń i następca Sokratesa, po jego straceniu musiał uchodzić z Aten. Po powrocie, ok. 485 roku p.n.e. , założył tu szkołę filozoficzną pod nazwą Akademia . Z pochodzenia oraz pod względem poglądów politycznych i filozoficznych był przedstawicielem ateńskiej arystokracji. Poglądy Platona i jego uczniów to krańcowy przykład obiektywnego idealizmu. Byt zmysłowy, świat materialny jest według niego tylko cieniem rzeczywistego świata, prawdziwy zaś byt zawarty jest w wiecznych i niezmiennych ideach ogólnych. Poznanie tych obiektywnie istniejących idei możliwe jest dla człowieka tylko dlatego, że jego własna, nieśmiertelna dusza do czasu swego wcielenia przebywała w świecie idei i może je drogą wspomnień pojmować.
Przypomnienia .Corocznie na wiosnę zwoływano nadzwyczajne zgromadzenie ludowe , które decydowało za pomocą głosowania, czy należy przeprowadzić SĄD SKORUPKOWY . Jeśli stwierdzono na nim, że istnieją osoby niebezpieczne, zwoływano powtórniezebranie , na którym każdy obywatel pisał na glinianej skorupce imię tego, który jego zdaniem zagrażał wolności obywatelskiej Jeżeli oskarżonego większością głosów uznano winnym, mógł oskarżony przyjąć karę proponowaną , albo sam przedstawić projekt innej, która by mu więcej odpowiadała. W tej sprawie wolno mu było, po nieudanej obronie i zapadłym werdykcie ” winien ” , przemawiać raz jeszcze i odpowiedni wniosek uzasadnić. Po tej drugiej mowie sędziowie większością głosów rozstrzygali, czy miała być wykonana kara, którą proponował oskarżyciel, czy ta , którą wolał oskarżony.
DELFY uważane były za środek wszechświata, W miejscowej świątyni Apollina kapłanka PYTIA, przepowiadała przyszłe losy.
PRYTANEION to nazwa budynku, w którym urzędowali PRYTANI, członkowie prezydium demokratycznej RADY PIĘCIUSET . Do spożywania posiłków przy stołach prytanów dopuszczeni byli posłowie obcych państw, zwycięzcy olimpiad , tzn. ludzie których chciano wyróżnić.
Z CYKLU: MYŚLI O DEMOKRACJI .
Dlaczego tekst PLATONA : OBRONA SOKRATESA ?
Gdyby pokusić się o definicję i odpowiedzieć na pytanie : Co to jest FILOZOFIA …., to odpowiedź brzmiała by : Filozofia to droga ku wielkiej miłości jaką jest MĄDROŚĆ ! Nie znaczy to, że filozofia jest mądrością !!
Sokrates to bez wątpienia ojciec filozofii a w tym szczególnym przypadku , człowiek który w sposób prosty i czytelny prowadzi słuchacza ( widza ) do akceptacji argumentów potwierdzających ich MĄDROŚĆ.
W sprawie Sokratesa, społeczeństwo zostało głęboko podzielone i sterroryzowane…Oskarżając Sokratesa wymyślono całą gamę oskarżeń …! Włączono do walki komediopisarzy i bogów, intelektualistów i prostych ludzi …Logika zbrodniarzy i spiskowców stała się religią !……..
Wykonanie wyroku na Sokratesie to „realizacja i spełnienie chorej ideologii „….
Współczesny człowiek zgadza się ze wszystkimi niemal argumentami wypowiadanymi przez Sokratesa. Wierzę, że postrzega ich aktualność…….
Jako adaptator tekstu pragnę skierować uwagę widza na świat wartości, w którym współczesny człowiek często się gubi…Próbuję pokazać człowieka , jego dramat ale i heroiczną postawę wobec nieprzestrzegania prawa , które jest początkiem wszystkich większych i mniejszych problemów człowieka … Świadomość wyroku , który zapadł w zmowie, w spisku, każe Sokratesowi podnieść do rangi najwyższej jednoznaczny i bez kompromisowy stosunek do PRAWA . Sokrates miał świadomość , że to właśnie brak jasnych kryteriów i łamanie istniejącego prawa, pozwalają na eliminację niewygodnych jednostek i demoralizują społeczeństwa.
Sokrates wkracza na tzw. „pole prywatności ludzkiej „. Odwołuje się do tego , co jest naprawdę WAŻNE w życiu, mówi o dzielności ludzkiej i pieniądzach o mądrości i głupocie. Porusza odwieczny problem „walki o władzę „..
Mówi o przemijaniu ale w sposób logiczny a nie emocjonalny, co szczególnie „przykuwa uwagę ” słuchacza starszego..
Sokrates uczy nas MYŚLENIA…., logicznego i precyzyjnego.
Tłumaczenie Wł. Witwickiego, przypomina o pięknie języka polskiego o zapominanym …sensie słów…!
Usiłuję interpretować wszystko bardzo osobiście nadając tekstowi barwę dramatu osobistego. W tej formie tekst Platona przestaje być „lekturą do zaliczenia „ a staje się tworzywem głębokich przemyśleń i przeżyć.
Pozwalam sobie przytoczyć krótką wypowiedź z ostatniej prezentacji Sokratesa na tzw. SORBONIE WARSZAWSKIEJ :
Patt Kuronuma shinji.inukai@gmail.com
18.04 Witam serdecznie,
Uczestniczyłam jako słuchacz w Pańskim wystąpieniu. Chociaż na początku, nie powiem język jakim Pan się posługiwał mnie zbił z tropu, bardzo mi się podobało.
Z czasem jakim w słuchałam Pana wypowiedzi zaczynałam coraz bardziej rozumieć sytuację w jakiej znajdował się Sokrates.
Osobiście przyznam, że nie zagłębiałam się w naukę, o nim jednak przedstawił go Pan w takim świetle, przez które aż ciągnie do książek na jego temat.
Z wielką chęcią obejrzałabym jeszcze raz takie przedstawienie, jednak tym razem starając się skupić od samego początku.
Dziękuję bardzo Panu za tak ciekawy występ
Przygotowując monodram OBRONY –w 1962 roku w Teatrze St. Jaracza w Olsztynie zafascynował mnie człowiek posiadający tak ogromną determinację „Uzdrawiania Społeczeństwa i Państwa „. Jednocześnie poprzez własny dramat i charyzmę potwierdza gotowość złożenia najwyższej ceny , będącej logiczną konsekwencją przyjętej postawy człowieka.
Młodzież cierpi na brak autorytetów . Moim zadaniem było stworzenie takiej postaci, która byłaby w stanie przekonać widza do MĄDROŚCI jaką posiada AUTORYTET .
• Nie mówię o tym co jest znacznie ważniejsze a co pozostawiam w warstwie do przemyśleń …, coś co często jest tym „ ziarnem padającym na żyzną glebę „. Po prezentacji Obrony szczególnie wśród młodzieży, przyjmuję z wielką satysfakcją uczucie Pokoleniowego Porozumienia ….
Mija pół wieku od premiery . Przedstawienie doczekało się ok. 300 spektakli prezentowanych w całej Polsce i za granicą ( Lwów , Wilno, Livinio-Włochy ).
• Czas trwania spektaklu – ok. 55 minut.
Szczegóły do omówienia drogą mailową lub telefonicznie : telefon 725 15 10 77